Πρόγραμμα «ΜΕΡΙΜΝΑ» - Εξασφάλιση προστασίας παιδιών σε ελληνικά συνοριακά σημεία
Το πρόγραμμα υλοποιείται από τη ZEUXIS σε συνεργασία με τον ΔΟΜ (ΙΟΜ) και χρηματοδοτείται από το Ταμείο Ασύλου, Μετανάστευσης και Ένταξης της Ευρωπαϊκής Ένωσης (DG HOME). Στοχεύει στην παροχή υπηρεσιών ασφάλειας και στήριξης σε Ασυνόδευτα Ανήλικα (ΑΑ) που φιλοξενούνται στην Ασφαλή Περιοχή (ΑΠ) του Κέντρου Υποδοχής και Ταυτοποίησης (ΚΥΤ) της Λέρου.
Η παρέμβαση της ZEUXIS αποσκοπεί στην ένταξη των ΑΑ από τα σύνορα. Αναπτύσσεται γύρω από 2 βασικούς άξονες: την ψυχοκοινωνική στήριξη και τη μη τυπική εκπαίδευση, μέσω διεπιστημονικής προσέγγισης.
Η Ψυχοκοινωνική Στήριξη είναι πολυσχιδής και πολυεπίπεδη διαδικασία που -μεταξύ άλλων – περιλαμβάνει:
• Τη λήψη ψυχοκοινωνικού ιστορικού → ενδελεχής αποτύπωση κάθε ΑΑ αναφορικά με τις εμπειρίες, την προσωπικότητα και τις προσδοκίες του/της, ώστε να σχεδιαστεί η ατομική παρέμβαση
• Τις ατομικές συνεδρίες με Κοινωνικό Λειτουργό / Ψυχολόγο: συμβουλευτική, θεραπεία & από κοινού σχεδιασμός του Πλάνου Ανάπτυξης Ανηλίκου → ενίσχυση συμμετοχικότητας, υπέρβαση δυσκολιών και/ή τραύματος, ενδυνάμωση των ΑΑ να θέσουν και να υπηρετήσουν προσωπικούς στόχους
• Ομάδες Ψυχοκοινωνικής Στήριξης → επικοινωνία σημαντικών γνώσεων /πληροφοριών, ενίσχυση δεσμών ομάδας και ειρηνικών σχέσεων, εμπλοκή των ΑΑ μέσω της εμπειρίας, ενδυνάμωση των ήπιων και συναισθηματικών δεξιοτήτων, όπως η συνεργασία και η ανθεκτικότητα, προαγωγή δεξιοτήτων ζωής
Η Μη Τυπική Εκπαίδευση στοχεύει στην ανάπτυξη των σωματικών, συναισθηματικών και γνωστικών/δημιουργικών δεξιοτήτων των ΑΑ:
• Χρησιμοποιώντας την επικοινωνιακή μέθοδο για τη διδασκαλία της ξένης/δεύτερης γλώσσας → εξυπηρέτηση των καθημερινών επικοινωνιακών αναγκών των ΑΑ
• Μέσω εμπειρικών και συμμετοχικών δραστηριοτήτων → εμπλοκή μαθητών και ενίσχυση μαθησιακών αποτελεσμάτων
• Μαθήματα στη λογική του “project” → ολιστική γνωριμία με το υπό εξέταση θέμα
• Δραστηριότητες δημιουργικής απασχόλησης → επίκληση της δημιουργικότητας κατά τη μαθησιακή διαδικασία
• Αθλητικές δραστηριότητες →εκτόνωση της ενέργειας και άθληση, προώθηση υγιεινού τρόπου ζωής
• Δέσμευση σε κανόνες λειτουργίας και κυριότητα των διαδικασιών → διασφάλιση προσωπικής και συλλογικής υγιεινής, ασφάλειας και ευημερίας, προαγωγή υπευθυνότητας και λογοδοσίας
Κατά τη διάρκεια του Σεπτεμβρίου, η διαμονή των παιδιών στο ΠΙΚΠΑ λόγω των έργων ανακατασκευής της Ασφαλούς Περιοχής στο ΚΥΤ Λέρου ανέδειξε ζητήματα συμβίωσης μεταξύ των ανηλίκων, καθώς χρειάστηκε να μοιράζονται ένα ενιαίο μεγάλο δωμάτιο για πρώτη φορά. Η ανακοίνωση επιβεβαιωμένου κρούσματος κορονοϊού στο ΚΥΤ Λέρου οδήγησε στην επιβολή 14ήμερης καραντίνας τόσο στο ΚΥΤ Λέρου όσο και τη δομή του ΠΙΚΠΑ. Η ΖΕΥΞΙΣ διασφάλισε ότι όλα τα μέτρα προστασίας εφαρμόστηκαν στο ΠΙΚΠΑ σύμφωνα με τις κατευθυντήριες γραμμές του κράτους. Παράλληλα, μέσω του Σχεδίου Επιχειρησιακής Συνέχειας, η ΖΕΥΞΙΣ διασφάλισε επίσης ότι μόνο το ελάχιστο απαιτούμενο προσωπικό θα ήταν παρόν στο ΠΙΚΠΑ κατά τη διάρκεια της καραντίνας.
Μέσω ατομικών και ομαδικών συνεδριών, η ΖΕΥΞΙΣ καθοδήγησε τα ΑΑ σχετικά με την προσαρμογή τους στο ΠΙΚΠΑ και στο χειρισμό των εντάσεων που προέκυψαν λόγω διαφωνιών μεταξύ των ανηλίκων και της συναισθηματικής δυσφορίας λόγω της καραντίνας και της αβεβαιότητας για το μέλλον.
Στις αρχές Σεπτεμβρίου, η ΖΕΥΞΙΣ προχώρησε στην εγγραφή (9) επωφελούμενων σε ελληνικά δημόσια σχολεία. Τα παιδιά ανυπομονούσαν να παρακολουθήσουν το σχολείο, ωστόσο, λόγω της καραντίνας, δεν κατέστη δυνατή η παρακολούθηση μαθημάτων.
Η μεγαλύτερη πρόκληση ήταν όταν η ομάδα της ΖΕΥΞΙΣ ενημερώθηκε μία μέρα πριν από τον ΔΟΜ ότι οι επωφελούμενοι θα μεταφερθούν στην ενδοχώρα. Το ψυχοκοινωνικό κλιμάκιο της ZEUXIS υποστήριξε τα παιδιά στο χειρισμό των μικτών συναισθημάτων τους και παρείχε σχετική καθοδήγηση κατά την προετοιμασία για αναχώρηση από το νησί.
Το πλαίσιο και τα ποσοτικά αποτελέσματα του προγράμματος για τον Σεπτέμβριο περιγράφονται παρακάτω:
ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2020 – ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ
• 21 ΑΑ (αγόρια και κορίτσια) διαμένουν στην ΑΠ του ΚΥΤ Λέρου
• 16 μέλη προσωπικού στο πεδίο (Συντονιστής, Διερμηνείς, Κοινωνικός Λειτουργός, Ψυχολόγος, Νομικός, Εκπαιδευτικός, Οδηγός, Φροντιστές)
• Παροχή βασικών υπηρεσιών:
✓ 24ωρη παρουσία φροντιστών
✓ Διερμηνεία σε αραβικά και φαρσί
✓ Νομική υποστήριξη
✓ Δύο (2) σνακ καθημερινά
✓ Καθημερινές ρουτίνες (υγιεινή και τήρηση θεμελιωδών κανόνων στην Ασφαλή Περιοχή)
✓ Μεταφορά και συνοδείες
• Ψυχοκοινωνική στήριξη:
✓ 14 συνεδρίες για διερεύνηση αναγκών / αιτημάτων
✓ 93 συνεδρίες συμβουλευτικής
✓ 27 ατομικές συνεδρίες με ψυχολόγο
✓ 43 παραπομπές για ιατρική εξέταση/ διευθέτηση διοικητικών θεμάτων
✓ 8 συνοδείες στο νοσοκομείο και σε ιδιώτες ιατρούς
• Εκπαίδευση, αναψυχή και ελεύθερος χρόνος:
✓ 8 μαθήματα Αγγλικών
✓ 4 μαθήματα Γερμανικών
✓ 2 αθλητικές δραστηριότητες (αθλοπαιδιές & φυσική αγωγή)
✓ δημιουργικές δραστηριότητες (χειροτεχνίες και επιτραπέζια παιχνίδια)
✓ δραστηριότητες καθαριότητας